ทำร้านอาหารยุคนี้อย่าหนีเทคโนโลยี เพราะยุคนี้มีเครื่องมือ นวัตกรรมใหม่ ๆ เป็นตัวช่วยให้คนทำร้านอาหารได้ลดภาระงานส่วนตาง ๆ ได้อย่างดีในวงเล็บว่า ถ้าใช้เป็น หนึ่งในชุดเครื่องมือที่ร้านอาหารจำเป็นต้องใช้ก็คือ POS (point of sale) ที่หลายคนเรียกติดปากว่า เครื่องคิดเงิน ทอนเงิน และรับออเดอร์ (ซึ่งเป็นความคิดที่ไม่ถูกนักไว้จะมาขยายความวิธีการใช้งาน POS อย่างให้ยอดขายเพิ่มในตอนหน้า)ปัจจุบันมีผู้ให้บริการ POS เกิดขึ้นหลายราย แต่ละรายแข่งขันกันนำเสนอออฟชั่น และโปรโมชั่นกันดุเดือด แล้วในมุมคนทำร้านอาหารจะตัดสินใจเลือกใช้บริการ POS มีหลักในการเลือกอย่างไร เรามีแนวทางให้ 5 ข้อ ดังนี้
1 ดูความจำเป็นที่เหมาะกับร้าน
เวลามีเซลล์จากบริษัทผู้ให้บริการ POS มานำเสนอสินค้ากับร้านอาหาร ทุกรายจะมาพร้อมกับฟังก์ชันแบบจัดเต็ม ดีทุกอย่างบรรยายสรรพคุณจนอยากใช้ แต่แน่นอนว่าราคาบริการก็จัดเต็มเช่นกัน ซึ่งในความเป็นจริงแล้ว ร้านอาหารแต่ละร้านมีความต้องการใช้ประโยชน์จาก POS ต่างกัน ถ้าเป็นร้านขนาดใหญ่ก็อาจจำเป็นต้องใช้ฟังก์ชั่นครบ แต่สำหรับร้านเล็ก ๆ อาจไม่ต้องครบทุกฟังก์ชัน เลือกเฉพาะที่เหมาะสบกับความจำเป็นตัดบางรายการออกไปเพื่อลดค่าใช้จ่ายในส่วนนั้น เพราะจ่ายไปเราก็อาจไม่ได้ใช้งาน ไว้ถึงเวลาต้องใช้แล้วจริง ๆ ค่อยพิจารณา อย่าได้กังวลกับโปรโมชั่นล่อใจ เพราะก็รู้กันอยู่ว่า โปรโมชั่นอยู่ที่การเจรจา
2 เปรียบเทียราคากับฟังก์ชั่นการใช้งาน
ต้องบอกว่า POS ของแต่ละผู้ให้บริการโดยหลักการทำงานพื้นฐานจำเป็นนั้นไม่ต่างกัน มีระบบรับออเดอร์ คิดเงิน ทอนเงิน ระบบรายงานผล เป็นต้น แต่ในบางแบรนด์จะเพิ่มฟังก์ชั่นเฉพาะเสริมเข้ามา เช่น ระบบผูกสูตรอาหารเพื่อตัดสต็อกวัตถุดิบที่ถูกใช้งานไปให้อัตโนมัติ ระบบKPI พนักงาน เพื่อบอกให้รู้ว่า แต่ละวันพนักงานทำงานได้คุ้มค่าแรงหรือไม่เพื่อที่เจ้าของร้านจะได้วางแผนปรับปรุงการทำงาน หรือ รูปแบบการรายงานผล บางแบรนด์ดีไซน์การรายงานผลให้เข้าใจง่ายนำข้อมูลไปใช้งานได้ทันที บางแบรนด์รายงานผลอ่านค่ายาก เป็นต้น
ในส่วนราคาจะแยกเป็นส่วนซอฟแวร์กับฮาร์ดแวร์ ในการเปรียบเทียบราคาก็ให้ดูว่า ราคาแรกเข้าในส่วนของซอฟแวร์แต่ละรายต่างกันเท่าไหร่ ในรายละเอียดการให้บริการมีอะไรบ้าง ในส่วนฮาร์ดแวร์ให้ดูว่า ราคาอุปกรณ์ทั้งหมด 1 ชุดเท่าไหร่ และหากต้องเพิ่มจุดปริ้นเตอร์ต่อจุดคิดเท่าไหร่ เช็คทั้งหมดว่าถ้าเราจะใช้ POS ของแบรนด์นั้น ๆ เบ็ดเสร็จแรกเริ่มเราต้องจ่ายไปเท่าไหร่ มีอะไรบ้าง ส่วนต่อมาคือค่าใช้จ่ายบริการรายปีแต่ละรายคิดอย่างไร ให้บริการอะไรบ้าง ตรงนี้ก็ต้องเปรียบเทียบให้ละเอียดเพราะสำคัญมากเช่นกัน
3 ตรวจสอบดูว่าเรามีอุปกรณ์อะไรที่ใช้ได้บ้าง
POS จะแบ่งออกเป็น 2 ส่วนคือ ส่วนฮาร์ดแวร์ กับ ซอฟแวร์ สิ่งที่ผู้ประกอบการ้านอาหารต้องซื้อแน่ ๆ คือ ส่วนซอฟแวร์ แต่ในส่วนฮาร์ดแวร์บางรายการหากเรามีอยู่แล้วและนำมาใช้งานได้ เช่น iPad หรือคอมพิวเตอร์ ก็จะช่วยให้เราลดค่าใช้จ่ายในส่วนของอุปกรณ์ลงได้ ดังนั้นลองตรวจสอบข้อมูลกับผู้ให้บริการ POS แต่ละรายดูว่า อุปกรณ์อะไรบ้างที่เรามีอยู่สามารถใช้ทนแทนอุปกรณ์ในชุด POS ของแบรนด์นั้น ๆ ได้บ้าง POS บางแบรนด์ก็มีความเฉพาะตัวมากคือ ไม่สามารถใช้อุปกรณ์ร่วมกับอุปกรณ์อื่น ๆ ได้ บางแบรนด์ก็มีความอเนกประสงค์ ต้องเปรียบเทียบข้อดี ข้อเสียและเผื่อกรณีอนาคตต้องการย้ายค่ายจะสามารถทำได้ยากหรือง่าย ต้องไปเริ่มต้นใหม่ หรือย้ายข้อมูลรันระบบต่อได้เลย
4 บริการหลังการขายดูดอกจันให้ดี ๆ
ข้อนี้เรียกว่าสำคัญมาก ๆ ต้องศึกษารายละเอียดและสอบถามให้เคลียร์ทุกข้อสงสัย โดยเฉพาะดอกจันจุดต่าง ๆ เพราะต่อให้ระบบหรืออุปกรณ์จะดีอย่างไรแต่ถ้าบริการหลักการขายห่วยความยุ่งยากและความเสียหายจะเกิดตามมา ต้องให้ชัวร์ว่า ผู้ให้บริการมีทีมงานซัพพอร์ตพร้อมช่วยแก้ปัญหาให้เราตลอด 24 ชม. ประเภทเกิดปัญหารอ 1-2 ชม. ก็ถือว่านานมากแล้ว เพราะอาการเออเร่อมีผลกระทบต่อทั้งระบบได้ เช่น ทำให้รับออเดอร์ไม่ได้ คิดเงิน ทอนเงินไม่ได้ แค่นี้ก็โดนลูกค้าที่มาทานอาหารด่าทางร้านถึงขั้นประณามออกสื่อได้แล้ว ดังนั้น ต้องชัวร์ในเรื่องของการดูแลหลังการขาย
อีกจุดต้องลงรายละเอียดคือ ค่าใช้จ่าย Maintenance Service คิดแบบไหน ให้บริการอะไรบ้างต้องแจกแจงให้ชัด เกิดกรณีกันบ่อย ๆ ประเภทที่ว่า ถึงเวลาเรียกเก็บค่าเดินทาง ค่าออกไปดูหน้างาน เก็บค่าอะไหล่ เพราะไม่ได้อยู่ในรายการให้บริการแบบเหมารายปี เพราะฉะนั้นต้องเอาส่วนนี้มาพิจารณาด้วย เจ้าของร้านอาหารบางคนเน้นจะเอาแต่ราคาถูก ๆ แต่ถึงเวลา Maintenance Service โดนเรียกเก็บเป็นรายการรวมแล้วเป็นเงินสูงก็จะไม่คุ้มทุนเอา
สรุป คือ ให้เปรียบเทียบราคา อุปกรณ์ ราคาซอฟแวร์ ราคาMaintenance Service รายการ Maintenanceวาแต่ละแบรนด์มีความแตกต่างกันอย่างไร แบรนด์ไหนคุ้มกว่า
5 ถ้าเลือกไม่ถูกรักพี่ เสียดายน้อง ถาม “พันทิป” จบ
สุดท้ายจริง ๆ ถ้าเปรียบเทียบข้อมูลกันแล้วยังเลือกไม่ได้ เจ้านั้นก็ดี เจ้านนี้ก็สนใจ ไม่อยากปฏิเสธน้องเซลล์กลัวน้องเสียใจ หรือเหตุผลอะไรก็ตาม ถ้าถึงเวลาต้องตัดสินใจจริง ๆ ลองเสิร์ซในพันทิปแล้วหาชา กาแฟ ขนม เก้าอี้นุ่ม ๆ แอร์เย็น ๆ เปิดเพลงที่ชอบให้เวลาชิล ๆ ค่อย ๆ นั่งอ่านคอมเม้นไปเรื่อย ๆ แล้วย้อนกลับมาที่ความต้องการใช้งานจริง ๆ ของเราก็จะได้ตัวเลือกที่ “ใช่”
เมื่อเราเลือก POS ที่เหมาะสมได้แล้ว เรื่องต่อมาที่ต้องให้ความสำคัญ ซึ่งร้านอาหารSME ส่วนใหญ่มักไม่ได้ทำคือ ใช้ประโยชน์จาก POS ได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ เหมือนซื้อรถแล้วขับอยู่แค่เกียร์ 1 เกียร์ 2 สุดท้ายวิ่งไปไม่ถึงไหนเครื่องพัง POS ถ้าใช้ให้เป็นจะช่วยให้กิจการของเราทำกำไรเพิ่มขึ้น หรือ ช่วยให้เราเจ็บตัวน้อยลง ตอนหน้าไว้มาแบ่งปันกัน
